Philip G. Altbach là giáo sư nghiên cứu và là thành viên xuất sắc tại Trung tâm Giáo dục Đại học Quốc tế, Boston College, Hoa Kỳ. Email: altbach@bc.edu. Eldho Mathews là nhà nghiên cứu giáo dục đại học có trụ sở tại New Delhi, Ấn Độ. Email: domainshomathews@gmail.com.
Tóm tắt: Các Viện Công nghệ Ấn Độ (Indian Institutes of Technology – IIT), tổng số hiện nay là 23, là các “viên ngọc quý trên vương miện” của giáo dục đại học Ấn Độ vì có chất lượng cao, được công nhận quốc tế và đào tạo ra những sinh viên tốt nghiệp hàng đầu. Tuy nhiên, trong vài thập kỷ qua, họ đã phát triển quá mức, và một số trong đó không còn cung cấp được chất lượng giáo dục hàng đầu nữa. Bài báo này thảo luận về tình trạng hiện tại của IIT và đề xuất giảm bớt số lượng của chúng.
Các Viện Công nghệ Ấn độ (Indian Institutes of Technology – IIT), rõ ràng là những viên ngọc quý của nền giáo dục đại học Ấn Độ. Họ nổi tiếng thế giới về chất lượng của sinh viên tốt nghiệp, về những chương trình đào tạo trong nhiều lĩnh vực công nghệ và kỹ thuật – và trong thập kỷ qua, về nghiên cứu và đổi mới thông qua các công viên nghiên cứu. Họ là một trong số ít những cơ sở giáo dục đại học của Ấn Độ có thành tích đáng chú ý trong bảng xếp hạng toàn cầu. Tuy nhiên, trong khoảng một thập kỷ trở lại đây, và theo các kế hoạch hiện tại, “hệ thống” IIT đã mở rộng vượt quá khả năng để có thể duy trì những tiêu chuẩn cao và có nguy cơ rớt xuống mức tầm thường. Quyết định gần đây của Ủy ban Tài trợ Đại học cho phép những IIT có tên trong danh sách “Những tổ chức nổi bật” thành lập các phân hiệu ở nước ngoài – có thể làm suy yếu thêm những viện vốn đã quá tải này. Đã đến lúc phải suy nghĩ lại về vai trò và nhiệm vụ đang thay đổi của IIT để đảm bảo rằng chất lượng và trọng tâm được duy trì – và các nhu cầu của Ấn Độ được ưu tiên, trước bước ngoặt thế kỷ XXI.
IIT là gì, và không là gì
Năm IIT đầu tiên được thành lập vào những năm 1950 và đầu những năm 1960. Bốn trong đó có đối tác nước ngoài: IIT Bombay (Liên Xô), IIT Madras (Đức), IIT Kanpur (Hoa Kỳ) và IIT Delhi (Vương quốc Anh). Hiện tại đã có 23 IIT. Sau khi thành lập IIT Delhi vào năm 1961, phải 34 năm sau IIT thứ sáu mới được thành lập ở Guwahati vào năm 1994. Kể từ đó, thêm 17 IIT được thành lập, trong đó có một số IIT là kết quả của việc nâng cấp từ những trường hiện có.
Được chính phủ trung ương tài trợ hào phóng, các IIT tập trung hoàn toàn vào công nghệ và kỹ thuật. Sau này, họ bổ sung thêm các ngành khoa học xã hội và nhân văn – nhưng những chương trình này còn khiêm tốn cho đến khi Chính sách Giáo dục Quốc gia năm 2020 nhấn mạnh rằng IIT nên tập trung nhiều hơn vào “giáo dục toàn diện và đa ngành”.
IIT là những học viện nhỏ, với số lượng sinh viên theo học trung bình khoảng 10 ngàn trong mỗi 5 IIT đầu tiên. Một số viện mới hơn vẫn khá nhỏ, có ít hơn 400 học viên. Những IIT lâu đời hơn có khoảng 1000 giảng viên, trong khi một số viện mới, chẳng hạn như ở Palakkad và Jammu, sử dụng khoảng 100 giảng viên. Hầu hết đều thiếu giảng viên trầm trọng. Ví dụ, IIT Dhanbad được phép tuyển dụng 781 giảng viên, nhưng tính đến tháng 1 năm 2021, chỉ có 301 vị trí đã được lấp đầy.
Chương trình đào tạo, sinh viên và giảng viên
IIT không phải là trường đại học; họ không có nhiều ngành học cũng như quy mô đặc trưng cho các trường đại học trên toàn thế giới. Họ khởi đầu như những tổ chức chỉ đào tạo ở bậc đại học; họ dần dần đào tạo thêm sinh viên sau đại học với số lượng ít, nhưng một số hiện đang mở rộng đáng kể chương trình đào tạo sau đại học. Ví dụ tỷ lệ đăng ký sinh viên sau đại học của IIT – Bombay là 58% trong năm học 2019–2020. IIT đã và đang là những đại học ưu tú tự giác hướng tới những tiêu chuẩn học thuật quốc tế cao nhất, một truyền thống mà theo quan điểm của chúng tôi là quan trọng nhưng ngày càng khó duy trì.
Không có gì ngạc nhiên khi sinh viên tốt nghiệp từ IIT rất thành công. Những học viện này có lẽ là những trường có mức lựa chọn cao nhất trên thế giới. Khoảng 700 ngàn sinh viên tham gia kỳ thi tuyển kỹ sư quốc gia vào IIT và một số học viện ưu tú khác mỗi năm và phần lớn trong số họ nhắm đến hơn 16 ngàn chỉ tiêu trong 23 IIT. Theo thông tin từ Bộ trưởng Bộ Phát triển nguồn nhân lực, vào tháng 2 năm 2020, tỷ lệ bỏ học tại các IIT là rất nhỏ và đang giảm dần, từ 2,25% trong năm 2015–2016 xuống còn 0,68% trong năm 2019–2020.
Không có gì ngạc nhiên khi sinh viên tốt nghiệp từ IIT rất thành công. Những học viện này có lẽ là những trường có mức lựa chọn cao nhất trên thế giới.
Tương tự, các IIT vẫn có truyền thống thu hút đội ngũ giảng viên chất lượng cao. Hầu hết đều có bằng tiến sĩ từ những trường đại học phương Tây danh giá nhất. Các IIT hấp dẫn những giáo sư chất lượng hàng đầu nhờ chất lượng của sinh viên, cơ hội làm việc với những bộ óc học thuật tốt nhất ở Ấn Độ và sự cam kết cho sự phát triển của Ấn Độ. Mặc dù mức lương không cao nếu so sánh với thị trường quốc tế, nhưng điều kiện làm việc và sinh hoạt tại những cơ sở IIT lâu đời hơn rất thuận lợi.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, mọi thứ đã bắt đầu thay đổi. Các IIT không thu hút được đủ số lượng giảng viên trẻ để thay thế những người nghỉ hưu. Những ngành công nghiệp liên quan và CNTT mới nổi ở Ấn Độ đang đưa ra mức lương hấp dẫn và những cơ hội việc làm thú vị hơn nhiều, và nhiều người cũng bị thu hút bởi các trường đại học và ngành công nghiệp ở những quốc gia khác.
Trong khi đó, chính phủ đã mở rộng đáng kể số lượng IIT, phổ biến chúng trên khắp đất nước. Hầu hết các IIT mới đều nằm ở những thị trấn nhỏ hơn như Mandi (Himachal Pradesh), Palakkad (Kerala), Dharwad (Karnataka) và những thị trấn khác. Mặc dù cung cấp các cơ hội giáo dục bên ngoài những đô thị lớn là việc quan trọng, nhưng những cơ sở giáo dục hàng đầu hiếm khi nằm xa các tiện ích đô thị. Không ai hoài nghi về việc có đủ số lượng sinh viên xuất sắc để theo học ở tất cả các IIT, nhưng hiện nay, cũng như trong tương lai, những học viện mới, đặc biệt những học viện ở các khu vực mofussil (nông thôn), không có đủ đội ngũ giảng viên chất lượng hàng đầu. Cơ sở vật chất và cơ sở hạ tầng khó đạt đẳng cấp quốc tế. Do đó, chất lượng giảm sút và thương hiệu IIT bị suy yếu là không tránh khỏi. Đây là điều rất đáng tiếc cho Ấn Độ, vì rõ ràng, IIT là những tổ chức học thuật được công nhận và danh tiếng nhất của Ấn Độ.
Một khía cạnh đáng quan tâm khác là thiếu mối tương quan giữa nhu cầu địa phương và IIT. Hầu hết các IIT và những “học viện có tầm quan trọng quốc gia” nổi bật khác đều là những “khu vực học thuật” ít liên hệ với địa phương. Chỉ một số chính quyền tiểu bang đang sử dụng hiệu quả sự hiện diện của IIT trong môi trường địa phương thông qua mạng lưới chia sẻ kiến thức liên quan đến các trường đại học, cao đẳng và học viện, cũng như các ngành và công ty địa phương. Tương tự, có rất ít chương trình tiếp cận cộng đồng. Những chương trình tiếp cận như vậy có thể ngăn chặn sự gián đoạn, như thực tế đang diễn ra ở Goa, nơi các nhóm địa phương đang phản đối việc thành lập một IIT mới trong khu vực của họ.
Những việc cần hoàn thành
Mặc dù những cơ sở đào tạo STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) xuất sắc là cần thiết, không nhất thiết tất cả phải là IIT. Có lẽ 10 đến 12 IIT “thực sự” nằm gần những thành phố lớn là phù hợp với thực tế của Ấn Độ. Một số viện mới thành lập có thể được đổi tên và được cung cấp đủ nguồn lực để thực hiện đào tạo sau đại học chất lượng cao và tiến hành nghiên cứu. Một hệ thống IIT hạn chế hơn cần được tài trợ ở cấp đẳng cấp thế giới và có đội ngũ giảng viên đẳng cấp thế giới, có lẽ với một số được tuyển dụng từ những trường đại học hàng đầu trên thế giới. Một quyết định gần đây về việc nới lỏng những quy tắc tuyển dụng nhằm thu hút nhiều giảng viên nước ngoài là một bước đi đúng hướng.
Ngoài ra, các IIT cần chú ý đến quốc tế hóa nhiều hơn là chỉ gửi những sinh viên tốt nghiệp sáng giá nhất của họ đi du học nước ngoài và tuyển dụng những người Ấn Độ có bằng tiến sĩ nước ngoài. Triển khai các phân hiệu ở nước ngoài là một ý tưởng tồi, nhưng hợp tác chuyên sâu với các trường đại học toàn cầu tốt nhất và thuê giảng viên nước ngoài, có thể là các học giả thỉnh giảng, sẽ mang lại kết quả xuất sắc và củng cố thương hiệu quốc tế của họ tốt hơn nữa. Học viện Nghiên cứu IIT Bombay – Monash và Học viện Nghiên cứu Đại học Queensland – IIT Delhi (UQIDAR) là những ví dụ đầy hứa hẹn. IIT cần có những chính sách mạnh mẽ để thu hút sinh viên quốc tế. Và, tất nhiên, tài trợ đầy đủ và liên tục là bắt buộc – cả từ chính phủ và từ sự đóng góp của những sinh viên tốt nghiệp IIT rất thành công ở trong và ngoài nước. Thật bi thảm nếu “viên ngọc quý trên vương miện học thuật” của Ấn Độ bị mờ đi. Và sự mở rộng quá mức chắc chắn sẽ dẫn đến kết cục như vậy.