Stephen Wilkins là Giáo sư về chiến lược và tiếp thị tại Đại học Anh ở Dubai, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. E-mail: stephen.wilkins@buid.ac.ae.
Tóm tắt: Emirate Dubai chỉ có dân số 3,65 triệu người nhưng có hơn 70 cơ sở giáo dục đại học, khiến thị trường giáo dục đại học của nước này cạnh tranh khốc liệt. Mặc dầu vậy, mỗi năm vẫn có các trường đại học nước ngoài đến và mong muốn thành lập chi nhánh tại đây. Bài viết này thảo luận về động cơ của các trường này khi thành lập chi nhánh tại Dubai, các chiến lược họ dự định thực hiện, và tác động của sự những xuất hiện mới lên thị trường giáo dục đại học của Dubai.
Emirate Dubai, một trong bảy tiểu vương quốc của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), chỉ có dân số 3,65 triệu người nhưng có hơn 70 cơ sở giáo dục đại học. Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu và bình luận đã kết luận rằng thị trường giáo dục đại học của Dubai đã bão hòa và đạt đến đỉnh điểm. Thực tế, tổng số lượng sinh viên tại một số trường đã giảm tới 30-40% so với 5-7 năm trước. Tuy nhiên, mỗi năm vẫn có các trường đại học nước ngoài đến và mong muốn thành lập chi nhánh tại đây. Điều này đặt ra câu hỏi tại sao trường nào cũng muốn gia nhập một thị trường cạnh tranh như vậy. Bài viết này trình bày kết quả nghiên cứu nhằm khám phá động cơ của những trường mới đến khi thành lập chi nhánh tại Dubai, các chiến lược họ dự định thực hiện và tác động của các dự án mới này lên thị trường giáo dục đại học của Dubai.
Các trường mới đến Dubai năm 2022-2023
Trong năm 2022-2023, bảy trường đại học nước ngoài đã thành lập chi nhánh ở Dubai, hai trong số các trường này từ Hoa Kỳ (Đại học Georgetown và Đại học Khoa học và Công nghệ Harrisburg), hai trường từ Pháp (Trường kinh doanh ESCP và Trường kinh doanh EM Normandie), hai trường Ý (Đại học Luiss và Viện thời trang Marangoni) và một trường Đức (Đại học châu Âu về Khoa học ứng dụng). Hầu hết các trường này có vị trí tương đối cao trong các bảng xếp hạng khu vực và toàn cầu, hoặc được đánh giá cao trong lĩnh vực chuyên môn của họ. Các trường mới đến nâng tổng số chi nhánh quốc tế hoạt động tại Dubai vào đầu năm 2024 lên 29.
Động cơ của các trường khi thành lập chi nhánh tại Dubai
Đối với nhiều trường đại học, mở các chi nhánh trên toàn cầu nhằm củng cố vị thế danh tiếng và đẳng cấp thế giới của họ. Chi nhánh quốc tế cũng là cơ hội sinh lợi và giúp họ xây dựng thương hiệu toàn cầu. Nhiều trường tỏ ra “nghiện” mở chi nhánh quốc tế, tìm cách mở càng nhiều và càng nhanh càng tốt, ở càng nhiều địa điểm kỳ lạ càng tốt. Ví dụ, Trường Kinh doanh EM Normandie đặt mục tiêu thành lập thêm ba chi nhánh vào năm 2024 và 2025 tại Hoa Kỳ và Việt Nam.
Chính phủ và các nhà cung cấp cơ sở hạ tầng chào mời các đại học mong muốn thành lập chi nhánh, đi kèm với các ưu đãi như tài trợ hoặc sẵn sàng cơ sở vật chất. Trong một số trường hợp, Chính phủ Dubai đặt yêu cầu cụ thể đối với chương trình đào tạo nhằm các mục tiêu kinh tế và xã hội của đất nước. Ví dụ, Chính phủ Dubai yêu cầu Trường Kinh doanh ESCP mở chương trình đào tạo đáp ứng những thách thức trong tương lai về lĩnh vực thành phố thông minh, chuyển đổi số và phát triển bền vững. Sau khi thành lập, do không thiếu nhu cầu đào tạo sinh viên cho những dự án phát triển mới, các trường nước ngoài thấy dễ dàng khởi động hơn tại Dubai so với các quốc gia khác, nhờ sự hỗ trợ của chính quyền, ít những yêu cầu khó khăn và cơ sở hạ tầng giáo dục đại học được thiết lập tốt. Đại học Harrisburg đã mở một cơ sở tại Panama vào năm 2022 và rơi vào hoàn cảnh chậm tiến độ do cơ sở hạ tầng giáo dục đại học kém phát triển. Trường này này tuyên bố đã rút kinh nghiệm từ điều này và chấp nhận cơ sở vật chất sẵn có tại Công viên tri thức Dubai, một trong hai trung tâm giáo dục được Dubai xây dựng nhằm thu hút đại học nước ngoài.
Chiến lược của các trường đại học mới
Trong một thị trường cạnh tranh cao, các trường cần xác định những lĩnh vực chuyên ngành có nhu cầu và thiếu cung. Đại học Harrisburg cho rằng trường có thế mạnh về STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) hàng đầu tại Hoa Kỳ, và nhận ra rằng Dubai có rất ít nhà cung cấp đào tạo chuyên sâu STEM.
Hầu hết những trường mới đều muốn cung cấp một cái gì đó mới mẻ hoặc khác biệt, ngay cả trong lĩnh vực chuyên ngành có nhiều trường đào tạo như kinh doanh. Ví dụ, chi nhánh Dubai của Đại học Luiss tại Dubai mở đào tạo các ngành Kinh doanh Thời trang và Sự xa hoa, Quản lý Du lịch và Thể thao. Nhiều trường hướng đến mục tiêu đào tạo ứng dụng và nghề nghiệp giúp sinh viên chuẩn bị cho thị trường lao động. Đại học châu Âu thu hút những sinh viên sẵn sàng “lao động chân tay”. Ngoài ra, với môi trường sáng sủa, mở và ấm cúng – có thư viện nhỏ với lò sưởi điện – trường đại học này hy vọng sẽ tạo ra một “bầu không khí sang trọng” độc đáo.
Các tổ chức giáo dục xuyên quốc gia tại Dubai chủ yếu phục vụ cho đông đảo người nước ngoài, một số tổ chức đã bắt đầu tận dụng tiềm năng Dubai là một trung tâm giáo dục khu vực, nhằm thu hút sinh viên quốc tế từ khu vực Trung Đông, Đông Phi và Nam Á. Đại học Harrisburg chi nhánh Dubai hy vọng sẽ tuyển sinh viên từ các nước lân cận và trong UAE. Các trường đại học nhận ra rằng chính phủ Dubai mong muốn sinh viên ở lại và làm việc tại quốc gia này sau khi tốt nghiệp.
Các trường mới cũng thu hút sinh viên bằng cách cho học tại cơ sở chính của trường một phần chương trình, hoặc những sinh viên mong muốn được sống và làm việc sau khi tốt nghiệp tại quốc gia mẫu quốc của trường. Ví dụ, sinh viên tốt nghiệp Đại học châu Âu tại Dubai đủ điều kiện để nộp đơn xin thị thực tìm việc tại Đức có thời hạn 6 tháng, nhưng nếu họ hoàn thành học kỳ cuối tại Đức, họ sẽ đủ điều kiện xin thị thực có thời hạn 18 tháng.
Trước đại dịch COVID-19, hầu hết các bên liên quan đến giáo dục đại học tại Dubai đều có thái độ nghi ngờ đối với giáo dục trực tuyến, nhưng đã thay đổi nhanh chóng trong thời gian diễn ra đại dịch. Các mô hình học trực tuyến và kết hợp ngày càng được nhiều sinh viên, phụ huynh, nhà tuyển dụng và Bộ Giáo dục UAE chấp nhận. Điều này khuyến khích một số trường mới đào tạo chương trình sau đại học theo hình thức kết hợp, học trực tuyến và trực tiếp.
Tác động đến thị trường giáo dục đại học Dubai
Các trường đại học mới giúp mở rộng năng lực giáo dục đại học ở Dubai, sinh viên dễ dàng tiếp cận giáo dục đại học hơn. Sự cạnh tranh gia tăng cũng giúp học phí không tăng cao. Nhưng quan trọng nhất là những trường mới đến cung cấp các chương trình hiện không có hoặc không đủ đáp ứng nhu cầu. Trong hầu hết các trường hợp, các chương trình mới hỗ trợ mục tiêu giáo dục và nghiên cứu của chính quyền Dubai cũng như mang lại lợi ích xã hội, văn hóa và kinh tế cho tiểu vương quốc này. Bằng cách đào tạo theo nhu cầu, trang bị kiến thức và kỹ năng nhà tuyển dụng đòi hỏi, sinh viên tốt nghiệp sẽ có cơ hội tuyển dụng cao hơn.
Những người ủng hộ giáo dục xuyên quốc gia thường tuyên bố rằng sự hiện diện của các trường nước ngoài làm tăng tính cạnh tranh trên thị trường và khuyến khích các nhà cung cấp hiện tại cải thiện chất lượng của họ.
Những người ủng hộ giáo dục xuyên quốc gia thường tuyên bố rằng sự hiện diện của các trường nước ngoài làm tăng tính cạnh tranh trên thị trường và khuyến khích các nhà cung cấp hiện tại cải thiện chất lượng của họ. Thật vậy, mức độ cạnh tranh cao ở Dubai đảm bảo rằng chỉ tồn tại những trường chất lượng cao. Sinh viên nhanh chóng tránh xa các trường hoạt động kém hoặc đang suy giảm danh tiếng. Trong thập kỷ qua, ít nhất tám trường đã đóng cửa, hoặc vì không còn khả thi về tài chính hoặc bị các cơ quan quản lý đóng cửa vì không đạt các tiêu chuẩn chất lượng. Do đó, các trường mới có cơ hội tuyển những sinh viên lẽ ra nhập học các trường thất bại. Mặc dù vậy, họ vẫn cần tạo sự khác biệt với đối thủ cạnh tranh, thông qua vị thế trong bảng xếp hạng và công nhận, khả năng được tuyển dụng của sinh viên sau khi tốt nghiệp, cũng như bầu không khí đặc biệt của campus nhà trường.